Je herkent het vast: je staat onder de douche en je oog valt op een nieuw plekje. Zat dat daar altijd al? Naarmate we ouder worden, verschijnen er steeds meer plekjes op de huid: vetbultjes, ouderdomsvlekken, rare vlekjes of een moedervlek die anders lijkt dan eerst. Geen paniek: meestal zijn ze onschuldig. Maar soms is het verstandig om ze even te laten checken. Want naarmate je leeftijd toeneemt ontstaan er plekjes op de huid bij ouderen.
In dit artikel lees je alles over de meest voorkomende huidplekjes bij het ouder worden, wanneer je ermee naar de huisarts moet en hoe je er zelf op kunt letten — ook als je, net als ik, gruwelt van plakkerige crèmes.
Huidveranderingen na je vijftigste: wat is normaal?
Het ouder worden gaat niet alleen gepaard met grijze haren en rimpels, maar ook met een huid die zich anders gaat gedragen. De aanmaak van nieuwe huidcellen vertraagt, je huid wordt dunner en minder elastisch. Daardoor ontstaan allerlei plekjes op de huid bij ouderen, zoals:
– Vetbultjes (lipomen)
– Ouderdomswratten
– Ouderdomsvlekken (levervlekken)
– Steelwratjes (fibromen)
– Veranderde moedervlekken
Vetbultjes (lipomen)
Een lipoom is een goedaardige ophoping van vetweefsel onder de huid. Ze voelen zacht aan en kun je vaak een beetje heen en weer bewegen. Ze ontstaan meestal op je rug, schouders of bovenarmen.
Wanneer naar de huisarts:
– Als het bultje ineens groter wordt
– Als het pijnlijk of rood wordt
– Als je er last van hebt in je kleding
Ouderdomswratten (verruca seborrhoica)
Deze ruwe, bruine of zwarte plekjes kunnen wat op wratten lijken, maar zijn geen virus. Ze komen veel voor bij mensen boven de vijftig en zitten vooral op rug, borst en gezicht. Ze voelen vaak een beetje korrelig aan.
Wanneer laten checken:
– Als de kleur of vorm verandert
– Als ze bloeden of jeuken
– Als je twijfelt of het geen moedervlek is
Ouderdomsvlekken (lentigo senilis)
Vlakke, bruine pigmentvlekken die vooral ontstaan op plekken die veel zonlicht hebben gehad: je handen, gezicht en decolleté. Ze worden ook wel levervlekken genoemd, maar hebben niets met je lever te maken.
Persoonlijke noot: Ik hou totaal niet van smeren. Of het nu een vette crème is of een lichte lotion — ik vind alles vies. Plakkerig. Ik krijg er spontaan de kriebels van.
Wanneer naar de huisarts:
– Als de vlek ineens donkerder wordt
– Als hij onregelmatig van vorm is
– Als er korstjes of wondjes op zitten
Steelwratjes (fibromen)
Kleine, zachte, vleeskleurige flapjes die vaak in de hals, oksels of onder de borsten zitten. Ze zijn goedaardig, maar kunnen wel irritant zijn.
Wanneer naar de huisarts:
– Als ze gaan bloeden
– Als ze ontstoken raken
– Als je je eraan stoort
Moedervlekken: altijd goed in de gaten houden
Ook moedervlekken kunnen veranderen met de jaren. Ze kunnen iets groter worden, van kleur veranderen of boller worden. Gebruik de ABCDE-regel:
– Asymmetrie
– Boorden
– Colour (kleurverschil)
– Diameter (>5 mm)
– Evolutie (verandering)
Ziet een moedervlek er verdacht uit? Laat hem dan altijd controleren.
Wanneer moet je echt naar de huisarts?
– Als het plekje snel groeit of verandert
– Als het jeukt, bloedt of pijn doet
– Als het rauw blijft of niet geneest
– Als je je er zorgen over maakt
En dat smeren dan?
Je hoort het overal: smeren is belangrijk. Maar eerlijk? Ik ben er geen fan van. Of het nu gaat om zonnebrand of antirimpelcrème, ik vind het altijd plakkerig voelen. Smeren is gewoon niet mijn ding.
Wat ik wél doe:
– Loszittende kleding dragen
– Gezond eten
– Pet of hoed tegen de zon
– Veel water drinken
– Spray-zonnebrand als compromis
Conclusie: blijf kijken, blijf voelen, blijf alert
Het is normaal dat je huid verandert na je vijftigste. Je krijgt vlekjes, bultjes en plekjes die er eerder niet zaten. In de meeste gevallen zijn ze onschuldig. Maar gebruik je gezonde verstand en ga bij twijfel altijd even langs de huisarts. Want liever één keer te veel dan één keer te laat.
Herken jij dit? Heb jij ook van die plekjes waarvan je denkt: wat is dát nou weer? En hoe ga jij om met smeren (of juist niet)? Laat het weten in de reacties!
Extra info
De vijf beste tips voor je huid
Warmterecords zon in maart
Bevolkingsonderzoek hoe werkt dat nou?
Bronvermelding
Tekst: Karin de Vroedt
© afbeelding: 123rf.com
